Trump’ın savunma bakanı seçimi Pentagon’u şaşkınlığa uğrattı

WASHINGTON — Seçilmiş Başkan Donald Trump’ın ABD’nin müstakbel savunma bakanı olarak Fox News sunucusu Pete Hegseth'i seçtiğini açıklaması, Washington'daki ulusal güvenlik çevrelerinde şaşkınlıkla karşılandı. 

Geçmişte Irak ve Afganistan savaşlarında görev yapan, Minnesota Ulusal Muhafızları'nda binbaşılığa kadar yükselen Hegseth, yıllardır “Fox n' Friends” programını sunuyor ve ateşli bir Trump destekçisi olarak tanınıyor.

Sağcı medyanın önde gelen isimlerinden olan Hegseth, ABD ordusunda çeşitlilik ve kapsayıcılığı arttırmayı amaçlayan programların kaldırılmasını ve bu tür çabalarla ilgili olan üst düzey generallerin görevden alınmasını savunuyor.

44 yaşındaki Hegseth'in askerliği sırasında Guantanamo Körfezi, Irak’ın Samara kenti ve Afganistan'ın başkenti Kabil’de görev yaptığı ve iki Bronz Yıldız madalyası ile ödüllendirildiği belirtiliyor. Ancak ulusal güvenlik alanında kayda değer bir geçmişi ve deneyimi yok. Bu da Trump’ın ocak ayında göreve başlamasının ardından Senato üyelerinin onayından geçip geçemeyeceği sorusunu gündeme getiriyor.

Al-Monitor'a konuşan eski bir üst düzey ABD savunma yetkilisi, “Bronz Yıldız almış olmanın savunma bakanı olmak için yeterli olmadığını söylemeye bile gerek yok” dedi. Yetkili, şu anda bulunduğu konumda konu hakkında açıklama yapmaya yetkili olmadığı için kimliğinin saklı kalmasını istedi.

Trump'ın geçen hafta başkanlık seçimlerinde kazandığı zafer, beraberinde Senato'nun Cumhuriyetçilerin kontrolüne geçmesini de getirdi. Cumhuriyetçilerin görece az bir farkla da olsa Temsilciler Meclisi'nde de çoğunluğu alması bekleniyor.

Trump, salı gecesi Hegseth’i seçtiğini duyururken şu ifadeleri kullandı: “Pete tüm hayatını Ordu ve Ülke için bir Savaşçı olarak geçirdi. Pete sert ve zekidir ve Önce Amerika'ya gerçekten inanan biridir. Pete'in başta olması Amerika'nın düşmanlarına bir uyarıdır: Ordumuz yeniden büyük olacak ve Amerika asla geri adım atmayacak.” 

Trump bu açıklamasından önce de peş peşe kilit ulusal güvenlik pozisyonları için sağcı, yandaş isimler duyurmuştu. Ulusal güvenlik danışmanı olarak Fox News'a sık sık konuk olan Floridalı Cumhuriyetçi Kongre Üyesi Mike Waltz’ı seçtiğini pazartesi günü açıklamıştı.

Waltz, Hegseth'in aday gösterilmesi üzerine şu tweet'i attı: “Pentagon'un gerçek bir reforma ihtiyacı var ve şimdi bunu gerçekleştirecek iradeye sahip bir liderleri oluyor. Amerika'nın gücü ile caydırıcılığı yeniden tesis edelim!”

Şaşırtıcı seçim

Al-Monitor'un edindiği bilgiye göre Trump’ın son tercihi sadece Pentagon için değil Fox News'ta da birçok kişi için sürpriz oldu. Zira Trump'ın Pentagon'un başına Temsilciler Meclisi Silahlı Hizmetler Komitesi’nin Cumhuriyetçi başkanı Mike Rodgers'ı getirmeyi düşündüğü yoğun bir şekilde konuşuluyordu. 

Al-Monitor'a konuşan kanala yakın eski bir üst düzey askeri yetkili, Trump’ın en büyük oğlunu kastederek “Bu, küçük Don’un işi gibi görünüyor” dedi.

İttifakların kaygan olduğu, ABD'nin stratejik nüfuzuna Rusya ve Çin'den kışkırtıcı meydan okumalarının geldiği, rakip nükleer güçler arasındaki küresel dengede yeni bir istikrarsızlığın yaşandığı bir dönemde Trump'ın dış politikaya liderlik etmek için seçtiği partizan ideologlar ekibine Hegseth de katılmış oldu. 

Trump salı günü yine Fox News’ta sunucu olan eski Arkansas Valisi Mike Huckabee'yi İsrail Büyükelçisi olarak seçtiğini açıkladı ve bu tercihi ile askeri işgal altındaki Filistin topraklarında yasadışı yerleşimleri genişletmek için ABD'den yeşil ışık bekleyen sağcı İsrailli yerleşimcilere umut verdi.

Huckabee dâhil Trump’ın seçtiği başka isimler gibi Hegseth de 7 Ekim 2023'te başlayan savaş boyunca İsrail'e kuvvetli destek verdi. Hegseth ayrıca İran'ın nükleer zenginleştirmesini engellemek için ABD’nin askeri güç kullanmasından yana. Pentagon'un bu konuda hazırladığı ve provasını yaptığı planlar mevcut ancak önceki yönetimler bu planları hayata geçirmekten geri durdu. 

Devrim Muhafızları Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani'nin Ocak 2020'de Trump'ın talimatıyla öldürmesinin ardından Fox News'ta konuşan Hegseth, İran yönetimi için “IŞİD'in bir devleti kontrol etmesi gibi bir şey, sadece Şii versiyonu” ifadesini kullanmıştı. 

Hegseth şöyle konuşmuştu: “İran'ın nükleer bomba yapmasını önlemek için kesin bir adım atmayı daha fazla erteleyemeyiz diye düşünüyorum. Geri sayımı başlatıyoruz demek için bundan daha iyi bir zaman olabilir mi? Bir haftanız var ya da şu kadar zamanınız var yoksa enerji üretim tesislerinizi vururuz, kritik önemdeki altyapınızı vururuz, füze tesislerinizi, nükleer geliştirmeyi, liman kapasitenizi vururuz… Ya da ne biliyor musunuz? İsterseniz siz içerdeyken bir Kudüs Gücü karargâhını da vururuz.”

Hegseth sözlerini şöyle sürdürmüştü: “Karada asker istemiyorum. İşgal istemiyorum. Bitmek bilmeyen bir savaş istemiyorum. Ama İran 40 yıldır bizimle bitmek bilmeyen bir savaşta. Ya şimdi konuşmayı bırakıp bunu durduracağız ya da bekleyeceğiz, masaya döneceğiz ve onlar tam da yapmak istedikleri şeyi yapacak kabiliyete erişmeye çalışırken ayak sürmelerine izin vereceğiz.”

İranlı liderler Şii inancının nükleer silahlara izin vermediğini tekrar edip dursa da Tahran yönetimi uranyum zenginleştirmeye devam ederek ABD'yi ekonomik yaptırımların hafifletilmesi karşılığında zenginleştirmeyi sınırlandıran 2015 anlaşması üzerinde yeni müzakerelere zorlamaya çalışıyor. Trump 2018'de bu çok taraflı anlaşmadan çekilerek İran'ın stoklarını yüzde 60 saflığa kadar zenginleştirmesine yol açmıştı. Bu oran, nükleer silah yapımı için gerekli olduğuna inanılan yüzde 90 oranına oldukça yakın. 

ABD istihbaratına göre İran yönetimi nükleer teknolojiden silah üretip üretmeme konusunda henüz karar vermiş değil. 

Ancak Hegseth son zamanlarda ABD ordusundaki kültürel reform çabalarını eleştirmeye odaklanmıştı. Pentagon, bu çabaların, askere yazılanların azaldığı bir dönemde orduyu kadınlar ve azınlıklar için daha kapsayıcı kılmayı amaçladığını söylüyor.

Ulusal Muhafızlar’a 2003’te katılan Hegseth, Başkan Joe Biden'ın Ocak 2021'de göreve başlamasından sonra ordudan gönüllü olarak ayrıldığı iddiasında.

Hegseth geçtiğimiz aylarda bir biyografi ve manifesto niteliğinde olan “Savaşçılara Karşı Savaş: Özgürlüğümüzü Koruyan Adamlara İhanetin Perde Arkası” başlıklı kitabını yayınladı. Kitapta, ordudan ayrılma kararını, komutanı ile yaşadığı bir olaya bağlıyor. Buna göre Hegseth’in yaptırdığı bir dövme onun orduda “aşırılık yanlısı” olarak yaftalanmasına neden olmuş, komutanı da bu nedenle Biden'ın yemin törenine katılmasına izin vermemiş. 

Kitabın giriş bölümünde şu ifade yer alıyor: “Orada kalabilirdim, bunun için üst düzey güvenlik iznimi yenilemem gerekecekti. Ancak açıkça söylemek gerekirse bu yönetime, bu başkomutana, bu Pentagon'a güvenim yok.”