TAHRAN, İran — Kafkasya’yı stratejik bölge olarak gören İran, Sovyetler Birliği’nin çöküşüyle bağımsızlığını kazanan Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan’la dostane ilişkiler geliştirmeye çalıştı. İran, bugün Ermenistan’la “çok iyi” ilişkilere, Gürcistan’la da “dengeli” ilişkilere sahip. Azerbaycan’a gelince çoğunlukla Azerbaycan’ın İsrail’le ilişkilerinden kaynaklı siyasi gerilimlere rağmen ikili ilişkiler bir şekilde sürdürüldü. Ancak iki ülke son yıllarda İran’ın diğer iki Kafkas cumhuriyetiyle ilişkilerini aşan, daha kapsamlı ilişkiler geliştirmeye başladı.
Kafkasya Çalışmaları Enstitüsü’nde kıdemli araştırmacı olan Cafer Haşe Al-Monitor’a şu değerlendirmede bulundu: “Azerbaycan’ın bağımsızlığını kazanmasından sonra İran İslam Cumhuriyeti hem siyasi hem ekonomik alanda Azerbaycan’a destek verdi ama ilişkilerde kapsamlı iş birliğini engelleyen bazı pürüzler oldu. Ancak son yıllarda yaşanan bazı bölgesel gelişmeler Bakü’yü İran-Rusya eksenini dikkate almaya itti. Bunu İran da olumlu karşıladı ve neticede Tahran-Bakü ilişkilerinde ilerleme oldu.”